Beschrijving

"Een open en creatieve kazerne in een groene oase" is de beschrijving die in het masterplan Fort 4 uit 2003 de functies en rol van het fort kernachtig samenvatten.

Wandelaars of gewoon toevallige bezoekers kunnen het domein vrij verkennen. Het fort is een creatieve kazerne: cultuurliefhebbers vinden hun gading in een gevulde en gevarieerde zomerprogrammatie. De Stad Mortsel vervult hier een deel van haar culturele opdracht, met het prachtige fortdomein als decor. Bovendien is dit cultuurhistorisch en geklasseerd monument als erfgoed een schitterend voorbeeld van negentiende eeuwse vestingbouw en militaire bouwkunst. Het is een aangename verblijfplaats een tevens een plek voor ontspanning.

De natuurwaarde van 23 ha groen in Mortsel is niet te verwaarlozen. Samen met de andere Brialmontforten is Fort 4 een overwinteringsplaats voor vleermuizen. Aan de waterkant en de gracht kunnen trekvogels even rusten tijdens hun tocht. Watervogels zoals eenden, futen, meerkoeten zijn er het hele jaar door te spotten; ook de reiger en de aalscholver pikken vissen uit de gracht. Tot 2000 was dit een militair domein dat weinig verstoring kende. Hierdoor ontwikkelde het zich tot ecologisch waardevol gebied. Het bevat verschillende groenstructuren die ervoor zorgen dat er een grote variatie van soorten terug te vinden is: bosvegetatie, hakhout, zoom- en mantelvegetaties, graslanden en muurvegetaties. De stedelijke diensten voeren een harmonisch parkbeheer in dit gebied.

Als parkgebied werd dit domein opgengesteld voor het publiek in 2001. De restanten van wat vroeger Krijgsbaan en de militaire spoorlijn langsheen het ganse fortentraject was, zijn nu de groene vingers die de forten met elkaar verbinden. Deze groene long, van Wijnegem tot Hoboken, omarmt de Stad Antwerpen en komt ten goede aan de ganse bevolking van de gehele regio.

Meer weten?

• www.fortengordels.be/
• infofiches (2,5Mbyte PDF)
• Beheerplan zoals gepresenteerd door de provincie op onze leden-dag januari 2016

Fietsers kunnen hier aansluiten op de Brialmontfietsroute of op de fiestostrade van Antwerpen naar Mechelen.

Meer weten als fietser? www.provant.be/mobiliteit/fietsen/fietsostrades/

Geschiedenis

Het reusachtige binnenfort is een kazerne, en was de laatste wijkplaats bij een aanval. Fort 4 werd als monument beschermd in 1996.

Het bezoekerscentrum in de voormalige wachtlokalen geeft de bezoeker op enkele informatieve panelen het overzicht over de bouw en ontwikkeling van de fortengordel.

Plan

Onderstaand plan is gebaseerd op het Beheerplan Fort 4 zoals voorgesteld door de Resi Pansaerts van de Provincie Antwerpen (2016).